Hoe de donkere dagen zorgen voor een schoonmaakproces.
De kleine dood en een nieuw begin
Eind deze week dient het hoogte punt van de winter zich aan, volgens de Chinese kalender. Of is het een diepte punt? Want op 21 december duurt de nacht het langst en ervaren we hoe lang de donkerte kan zijn. De winter is de nacht van het jaar. Het lijkt alsof de aarde slaapt, alsof de kleine dood zijn intrede heeft gedaan.
De kracht van de winter zit vol tegenstellingen. Nieuw leven zit verborgen in de dood. Snelle groei kan alleen plaatsvinden door rust. Uiterlijk is er rust en innerlijk is er groei. Wanneer het lichaam wat langzamer beweegt, wordt de geest meer gewaar, komt er bewustzijn naar boven en wordt er meer gevoeld. Denk aan wat mindfulness, yoga en meditatie doen voor hoofd en lijf. Net als de aarde, reserveert ook het lichaam energie die straks nodig is voor groei, maar nu is het nog stil.
In de winter word je op jezelf teruggeworpen en zo als het ware gedwongen een gebied te onderzoeken dat je tot nu toe vreemd was, of dat je tot nu tot niet verwerkt hebt. Belangrijk is het vertrouwen dat inspiratie vanzelf komt, als iets uit niets. En dat dit op den duur ook vanzelf vorm aan zal nemen. Het vraagt je te accepteren dat het leven een volkomen autonoom proces is dat door ons heen komt en dat wij alleen maar op de voet kunnen volgen.
Afscheid nemen en opruimen van overbodigheden
Voor mij gaat dit nu over de basale behoefte van onderdak, een veilig onderkomen, het thuis gevoel. Ons huis is verkocht en daar ben ik heel blij mee. Het was een lang proces om zover te komen. Inmiddels ben ik een aantal keer verhuist en steeds was er een volgend object in zicht tijdens de verkoop van de oude woning. Dat is nu anders! De sleuteloverdracht is in de zomer van 2019, dus we hebben nog wel tijd, maar toch, waar en hoe we dan wonen weten we niet. Dat voelt verloren. Mijn houvast op dit gebied is weg. Mijn verstand zegt dat het heus wel goed komt; we kunnen tijdelijk huren, of kopen een huis dat misschien iets minder voldoet aan onze verlangens.
Onlangs hadden we een statig huis op het oog, er mankeert van alles aan, maar daar draaien Henk en ik onze handen niet voor om, sterker: dat inspireert juist! Toch, tijdens de onderzoeksfase voelde ik steeds beter dat dit huis eigenlijk te complex en te bewerkelijk is voor mij, bewerkelijk dat ken ik al. En ik voelde ook hoe moeilijk ik het vind om de huizenjacht los te laten. Om er niet mee bezig te zijn, om volledig te vertrouwen op het autonome proces, de natuurlijke weg die het gaat. Het niet-weten en niet-doen is zo’n taboe in onze westerse wereld, dat die spanning haast niet is uit te houden. Het raakt de grenzen van mijn “ik”.
De winter is donker en kaal. Zo is het ook voor de mens in dit jaargetijde. Dan moet er afscheid genomen worden van datgene wat niet meer dienend is. Ik dacht dat ik dit al had gedaan in de afgelopen anderhalf jaar dat onze boerderij te koop stond. Maar nu er niets is, geen huis in het vooruitzicht waar ik naar verlang, merk ik hoe ik teruggrijp naar wat ik nog heb. Het verlaten van dit mooie huis zal pijn doen, dat voel ik in alles. Het is wat wij gemaakt hebben, van binnen en van buiten gevormd en geslepen, de grootsheid en de veelheid. Wij kennen dit huis, het huis kent ons, we ademen elkaar en daarom doet het pijn om los te laten en is het o zo moeilijk om te vertrouwen op de toekomst waarin nog niets zichtbaar is.
De winter gaat over verval van oude waarden en gedachten die niet meer levensvatbaar zijn, het opruimen van materiële en immateriële overbodigheden. Een ander huis zal nieuwe thema’s laten zien, anders aanvoelen, een andere beleving oproepen, andere werkzaamheden verlangen, een ander effect op mij hebben! Als ik nu te snel ga dan stap ik in dezelfde thema’s. Het heeft geen zin om in de winter iets nieuws op te starten. De winter heeft een duidelijke andere functie, die van rust!
Winterzonnewende is kaal worden
Vanaf 20 december kan echt rust intreden. De beleving van de winterzonnewende is essentieel omdat je dan stil staat bij het feit dat het licht weer terugkeert. Daarna, tussen Kerst en Driekoningen, volgt een periode van stilte en bezinning. In deze tijd gaat het om het ervaren van het autonome proces van het leven. Beleef eens in deze tijd het niet-weten. Je hebt toch geen idee hoe je je zult voelen wanneer in maart de krokussen boven de grond komen. Net als welke ideeen van jou tegen die tijd uit het licht zullen zien. Je weet het niet en dat moet je nu openlaten. Jij gaat nu dicht, maar je blijft ontvankelijk: alles kan en je weet niet wat het zal worden. Neem geen initiatief, maak geen beleid of nieuwe visie, maak geen plannen voor de kerstvakantie, zorg voor uiterlijke en innerlijke rust. Durf kaal te worden, de dingen te overwegen, terug te keren naar je kernvragen en taken. Keer naar binnen en laat oude gewoonten los die je niet meer nodig hebt. Ga schoon de winter in.
Ik wens je rustige, intieme en weldadige feestdagen toe. Laat je meevaren op de stroming van het niet-doen en het niet-weten en geniet hiervan.
Als je behoefte hebt om in je huis een rustige ruimte of hoekje in te richten waar je echt even stil kunt zijn, maar je weet niet goed waar de beste plek is of hoe je dat moet doen, dan kun je me een berichtje sturen. Ik geef je graag advies.