“Neem de tijd… en stel jezelf voor dat je op je favoriete plek bent. Zie je het voor je? Loop rond, kijk om je heen….
Steek je hand op wie zijn kantoor als favoriete ruimte voor ogen had?” ..gelach..
(Start van de lezing over biophilic design).
Vorige week was ik aanwezig bij de powersessie “Zintuigelijke beleving voor het zakelijk interieur”, georganiseerd door BSN Crisp in het Awarehouse van Interface Nederland BV. Heel erg interessant, dat sowieso. Maar het sloeg bij mij in als een bom dat de term Biophilic Design mij onbekend was en zo dicht bij de Feng Shui filosofie ligt!
En: had jij ook een andere dan jouw werkomgeving als favoriete plek voor ogen? Dan is de kans groot dat deze ontworpen is ten gunste van het gebouw. Er een kanteling gaande, gelukkig! Steeds meer wordt de mens centraal gesteld en rekening gehouden met de invloed van de omgeving op gezondheid, het gevoelsleven en de onderlinge verbondenheid. De mens krijgt al zoveel prikkels door alle informatie die beschikbaar is, dat het juist ook op de werkplek belangrijk is om te kunnen ont-stressen. Een gevoel van welbevinden wordt steeds belangrijker.
Dit zijn de feiten over onze werkomgeving
Om maar even met getallen te gooien: 76% van de werknemers heeft problemen met stress, 77% van de werkgevers ziet dit ook, wil er iets aan doen, maar weet niet hoe. Stress is momenteel veroorzaker van beroepsziekte nr 1 waardoor mensen langdurig thuisblijven. Wanneer geïnvesteerd wordt om stress te reduceren, voorkomt een werkgever uitval en creëert een werkomgeving dat prettig is waardoor personeel blijft. Cijfers laten zien dat 1% van de omzet naar energie gaat, 10% naar lasten als hypotheek en 90% gaat naar het personeel. Kortom: investeren in het interieur levert geld op!
Wil je nog meer getallen of ben je op zoek naar wetenschappelijk bewijs, dan verwijs ik je naar de website van www.terrapinbrightgreen.com.Het onderzoeksbureau Terrapin Bright Green uit New York houdt zich al jaren bezig met diepgaand onderzoek naar biophilic design gebaseerd op neurowetenschappen, omgevingspsychologie en endocrinologie. Zij onderscheiden grofweg drie groepen: direct contact met natuur, indirect contact met natuur en het beleven van plaats en ruimte.
Feng Shui
Wat heeft Feng Shui met dit alles te maken? Nou, Feng Shui kijkt naar de invloed die vormgeving en inrichting hebben op jouw welzijn en geluk, en hoe je negatieve invloeden kunt veranderen in positieve. De eerste vormen van Feng Shui zijn al te herleiden tot 6000 voor Christus. Mensen uit de oudheid waren één met de natuur en haar ritme en afhankelijk van vruchtbare grond voor het verbouwen van de gewassen. Een goede opbrengst betekende gezondheid en voorspoed, als je beiden had, was het gevolg een gelukkig gevoel.
En biophily dan?
Biophily betekent de aangeboren aantrekkingskracht van de mens op de natuur. De noodzaak om in contact te zijn met de natuur. Kijkend naar de evolutie, zijn wij 99,99% van onze mensbestaan verbonden met de natuur en leefden we IN de natuur. Minder dan 0,01% van de menstijd bevinden wij ons binnenshuis en zijn nog nauwelijks in contact met de natuur. Fysisch gezien bezit de mens een reptielen brein en een limbisch brein. Beide breinen zijn onze ‘oer’breinen waarin emotie en waardeoordeel zit. Deze zijn de oorzaak van ons primair reageren op welbevinden. Zodra je ergens binnenkomt, weet je in een splitsecond of het een goede of mindere plek voor je is. Dat komt vanuit die oertijd waarin het belangrijk was om te kunnen oordelen of er overlevingskansen waren. Dus in die milliseconde weet je hoe ‘veilig’ de omgeving voor jou is, daarna -natuurlijk- gaat de ratio zich ermee bemoeien en verzint eventueel argumenten, maar dat kost veel meer energie!
Sociale effect van biophilic design
Een ander belangrijk aspect van biophily is het groepsgevoel. In de oertijd was de stam belangrijk, zonder anderen overleefde een individu het niet. Ook nu nog hebben we groepen nodig. Die vind je op het internet, in de buurt waar je woont en ook werknemers vormen met elkaar een stam. De digitale revolutie heeft als gevolg dat er steeds meer thuis gewerkt wordt, dat de stam uit elkaar valt, de sociale coherentie oppervlakkiger is geworden. Natuurlijk communiceren we via whapp, skype en andere vormen, maar daarin ontbreekt het belangrijke non-verbale gedeelte, wat 70% van de totale communicatie weergeeft. Face to face communiceren levert veel meer op voor een bedrijf. Een gevoel van welbevinden in de werkomgeving zorgt ervoor dat mensen op die plek willen werken, het zorgt voor prettige ontmoetingen en het versterkt het groepsgevoel.
Praktisch
Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat het psychologisch en fysiologisch belangrijk is om ons regelmatig onderdeel van de natuur te voelen. We moeten ons verbonden voelen met de natuurlijke omgeving.Volgens Terrapin Bright Green en ook volgens Interface en zeker ook volgens de Feng Shui filosofie, kun je dat doen door alle vijf de zintuigen op een natuurlijke manier te prikkelen in een ruimte.Sensorische verbindingen met natuurlijke elementen kun je toepassen door een visuele verbinding met de natuur te maken, door gebruik te maken van geluid, tastzin, geur en smaak om ons te herinneren aan de verbinding met de natuur. Denk aan de beweging van gras of bladeren in de wind, de rimpeling op het water. Varieer subtiel met luchtstromen over de huid, luchtvochtigheid en temperatuur om de seizoenen gewaar te worden. Daarbij gebruik makend van licht en schaduw. En vergeet ook niet de aanwezigheid van water.
Praktisch Feng Shui
Daarbij is de vormgeving van het bedrijfsgebouw, lichtval, kleur, de opstelling van meubels en toegepaste materialen van grote invloed op het evenwicht van lichaam en geest. Feng Shui kijkt naar de invloed die vormgeving en inrichting hebben op jouw welzijn en geluk, en hoe je negatieve invloeden kunt veranderen in positieve. De adviezen zijn gebaseerd om leef- en werkruimtes te ontwikkelen die functioneel en ondersteunend zijn en de mens in hun essentie reflecteren, in contact met de natuur.
Ik was aangenaam verast dat er al zoveel aandacht is voor de invloed van de omgeving op de mens en visaversa. En of je dat biophilic design noemt of Feng Shui, dat maakt mij niet uit. Met zijn allen creëren we een fijnere wereld! Wat wil jij voor jouw werknemers?